مارو در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
تاثیرگذاری انتشار خبر تفکیک کتابفروشان از ناشران بر رسمیت نیافتن انتخابات اتحادیه و موکول شدنش به دور دوم، بیراه هم به نظر نمیآید!
تیتر فرهنگی– هادی حسینینژاد: پانزدهمین انتخابات اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، روز سهشنبه ۹ اسفندماه در محل این اتحادیه برگزار شد و طی فعل و انفعالاتی عجیب و کمسابقه، به دلیل نرسیدن تعداد رأی دهندگان به حد نصاب، بینتیجه ماند تا تکلیف هیات مدیره جدید در دور دوم مشخص شود.
مطابق با اعلام برگزارکنندگان، تعداد رأیدهندگان در این انتخابات از مرز ۳۸۲ نفر فراتر نرفت؛ در صورتی که مطابق با ماده ۱۵ قانون نظام صنفی و تعیین حد نصاب حضور یک سوم اعضا، این انتخابات برای رسمی شدن به ۶۲ رأی دیگر نیاز داشت. این اتفاق در شرایطی رخ داد که ساعاتی پیش از اتمام وقت مقرر، خبر تمدید زمان برگزاری به دلیل «استقبال اعضا» اعلام شده بود!
تقریبا بلافاصله بعد از اعلام نتایج بهدستآمده، گروههای تخصصی کتاب در فضای مجازی، پُر شدند از تحلیلهای جورواجور. برخی اتفاق پیشآمد کرده را به بیتفاوتی بخش اعظم اعضا نسبت به آینده اتحادیه نسبت دادند، برخی بحرانهای اقتصادی اخیر را عامل این بیتوجهی دانستند و عدهای از انفعال و چراغ خاموش عمل کردن نامزدهای انتخابات انتقاد کردند.
مروری بر چند تحلیل
ابوالقاسم فیضآبادی، مدیر نشر نخستین در توصیف آنچه در ساختمان شماره ۶ کوچه مهر رخ داد، نوشت: «…تکاپو و هیجانی که به دنبال یک سکوت و خاموشی معنیدار عجیب و دور از ذهن بود. انگار همه بودند ولی هیچکس نبود». محمدرضا سالکی، مدیر انتشارات کاگو و یکی از نامزدهای این انتخابات نیز مرقوم کرد: «در ابتدای روز حسب حال و هوای روز رایگیری تحرکات و تحولات جالبی در جلوی درب اتحادیه میدیدیم که برای خودم نیز جالب بود و اما هر چه به انتها میرسیدیم به نپختگی امروز میرسیدیم که هنوز خیر!!!…».
از نظر مجیدرضا رستمی، مدیر نشر فخراکیا، به نتیجه نرسیدن انتخابات «عوامل متعددی دارد؛ از وضعیت ارز و کاغذ و گرانی این چند روزه گرفته تا عدم تکثر کاندیداها!». منصور سجاد، مدیر انتشارات کلید آموزش هم عنوان کرد: «یکی از عوامل سرد بودن انتخابات این بار، سکوت نامزدها و وارد نشدن در گفتگوهای گروهی بود» اما در بیانیه منتشر شده از سوی اتحادیه آمده است: «طبق اعلام آمار هیات اجرایی حدود ۱۵۰ نفر مباشر و نماینده جهت دادن رای به اتحادیه مراجعه کردند که طبق آیین نامه اجرایی انتخابات اتحادیه های صنفی امکان دادن رای را نداشتند…»
ماجرای انشقاق و انحلال!
به جز تحلیلهای مورد اشاره و موارد مشابه، برخی از منتقدان روی نکته دیگری انگشت گذاشتهاند. علی محمدپور، دبیر کمیته کتاب دیجیتال نوشته است: «خبر جدا شدن اتحادیه کتابفروشان در ریزش رای تاثیر داشت به نظرم. اگه قراره به زودی این اتحادیه منحل شود برای چی مشارکت؟ یک اتحادیه حداقلی هم که بهتره منحل شود، غیر از اینه؟».
هامون سبطی، مدیر انتشارات دریافت نیز با تاکید بر این نظریه، مطرح کرده: «مگر حکومت باید برای انحلال یا تقسیم یک اتحادیه تصمیم بگیرد؟ … اگر اتحادیهای به جایگاه قانونی خود برنگردد، سرنوشتش همین باید باشد.» اما این ماجرا از کجا آب میخورد؟
ماجرا به خبری کوتاه و عجیب برمیگردد که درست یک روز قبل از برپایی انتخابات، روی خط خبرگزاریها رفت. «معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص تفکیک اتحادیه ناشران و کتابفروشان در تهران گفت: پیرو درخواست مکرر کتابفروشان در تهران زمینه استقلال اتحادیه کتابفروشان فراهم شده است و به زودی اتحادیه مستقل کتابفروشان تشکیل میشود.»
ارشاد یا اتاق اصناف؟!
طبیعتا مضمون این خبر با ماهیت حقوقی اتحادیه ناشران و کتاب فروشان تهران که قدیمیترین تشکل صنفی حوزه کتاب در کشور است، در تضاد و تناقض است. منفک شدن بخشی از این اتحادیه، به معنای انحلال این اتحادیهی ۶۵ ساله است؛ چراکه با اعمال چنین تغییری، دیگر شباهتی به اتحادیهای که میشناختیم، نخواهد داشت. بنابراین، احتمال تاثیرگذاری انتشار این خبر و یا تصمیماتی که پیشتر برای اتحادیه گرفته شده، بر سرنوشت انتخابات مذکور، بیراه هم به نظر نمیآید.
اما سوال اصلی این است که تفکیک کتابفروشان از ناشران و تشکیل اتحادیهای جدید، چه ارتباطی با دولت، وزارت ارشاد و معاون امور فرهنگی دارد؟ اینکه ایشان گفتهاند «پیرو درخواست مکرر کتابفروشان…» مگر ارشاد مسئولیت تشکیل اتحادیه را از اتاق اصناف به عاریت گرفته است؟
یاسر احمدوند در ادامه اضافه کرده: «به زودی اتحادیه مستقل کتابفروشان تشکیل میشود و فعالیتش را آغاز خواهد کرد و طبیعتاً این اتحادیه تفاوتی با اتحادیه ناشران دارد.» اعلام این خبر از سوی ایشان، جای سوال دارد؛ آن هم با چنین قطعیتی!
فعلا تا ۲۰ روز دیگر…
ماده ۱۵ قانون نظام صنفی میگوید: «در صورت نرسیدن ]انتخابات[ به حد نصاب، هیأت اجرایی مکلف است مطابق مفاد ماده ۱۱ این آیین نامه، نسبت به فراخوان و برگزاری انتخابات نوبت دوم با نصاب یک چهارم حداکثر ظرف مدت بیست روز اقدام نماید و…» با این اوصاف برای تعیین سرنوشت این تشکل صنفی قدیمی، همچنان باید منتظر بود.