مارو در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
مدیر انتشارات باد معتقد است با ایجاد امکان خرید در سایت مجازی، برچیدن بخش فیزیکی نمایشگاه کتاب تهران برای ناشران به صرفه است.
نیایش سرامی، مدیر انتشارات باد در گفتوگو با پایگاه خبری تیتر فرهنگی، درباره کارکرد نمایشگاه کتاب تهران اظهار کرد: از اهداف برگزاری نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، جبران نواقص شبکهی توزیع کتاب در کشور و حمایت از مصرفکنندگان کتاب اعلام شده است. بهواقع این رخداد سالانه از ابتدای شکلگیری، نمایشگاه نبوده؛ بلکه نمایشگاه فیزیکی کتاب، مکانیزمی است برای تعادل عرضه و تقاضا و محلی برای جبران نارسایی در سیستم توزیع کتاب.
وی با بیان اینکه نمایشگاه نیز مثل هر پدیدهی دیگری باید متناسب با تحولات بیرونی تغییر کند و از آنها تأثیر بپذیرد، گفت: باوجود اینکه طی این سالها در شیوهی برگزاری نمایشگاه تغییر خاصی رخ نداده بود اما تغییرات ناشی از الکترونیکی شدن روشها و فرایندهای خرید، تغییر سبک خرید در جامعه و از سویی دیگر کرونا و اجبار به تعطیلی نمایشگاه فیزیکی طی دو سال گذشته مدیران تصمیمگیر را واداشت تا بخش مجازی را به این نمایشگاه بیافزایند.
مدیر انتشارت باد ادامه داد: از این حیث باید به همه؛ از وزارت ارشاد، مسئولان برگزاری، ناشر و خریداران تبریک گفت که شیوههای نوین خرید کتاب در این نمایشگاه لحاظ شده و امکان تهیه کتاب در گستره بزرگ جغرافیایی کشور تسهیل شده است.
وی درباره نسبت این تصمیم با منافع حلقههای مختلف نشر، گفت: باید ببینیم از چه منظری به موضوع نگاه میکنیم. اگر اقتصاد نمایشگاه منظور باشد، با مجازی شدن نمایشگاه، فرآیند خرید تسهیل میشود که نیازی به نمایشگاه فیزیکی نیست. منِ خریدار در هر جای کشور که باشم بدون رنجهایی که خرید فیزیکی بر من تحمیل میکند میتوانم کتابم را آسانتر تهیه کنم.
سرامی ادامه داد: حتی برچیدن نمایشگاه فیزیکی از این نظر برای ناشر هم منفعت دارد. بار کردن کتاب و لجستیک کار واقعاً طاقتفرساست. برای برگزارکننده هم کار راحت است؛ میتواند مبلغ قابلتوجه صرفهجویی از این حیث را به طریقی دیگر به چرخه نشر برگرداند.
وی گفت: فکر میکنم که تقویت نمایشگاه مجازی در برابر نمایشگاه فیزیکی از منظر نقد ماهوی که در ارتباط با تضعیف کتابفروشان برآن وارد است نیز قابل توجه باشد. وقتی که شما یک فروشگاه بزرگ فصلی را در برابر کتابفروشیها که بهلحاظ تاریخی محل تأمین کتاباند قرار میدهید، این نقد بر شما وارد است که دارید علیه اجزای سیستم عمل میکنید. اما نمایشگاه یا بهبیانی دقیقتر؛ فروشگاه مجازی ماهیتی متفاوت از کتابفروشی فیزیکی دارد و نمیتوان آنها را در تقابل با هم دانست.
مدیر انتشارت باد افزود: اما از منظر آنچه در نمایشگاههای بزرگ کتاب جهان رخ میدهد؛ از جمله تبادل نشرانه و تبادلاتی که میان اصحاب بالادست و پاییندست نشر و کارگزاران این صنعت معنا پیدا میکند، نمیتوان نمایشگاه کتاب تهران را تنها در بعد مجازی آن دید.
وی گفت: به نظرم حتی بدون پیوستن به معاهدات جهانی نشر نیز میتوان نمایشگاهی فیزیکی برگزار کرد که بازتابدهندهی اتفاقاتی باشد که سالانه در بازار کتاب رخ داده است. یک نمایشگاه تخصصی که میتواند بازار کشورهای همسایه را نیز هدف قرار دهد.
این فعال حوزه نشر همچنین با اشاره به گرانی کتاب در سال گذشته و نسبت آن یا میزان یارانههای تخصیص یافته، توضیح داد: فکر میکنم رشد قیمت کتاب طی چند سال گذشته بیشتر از مبلغ اعتبار تخصیصدادهشده تقسیم بر مصرفکننده در هر نمایشگاهی بوده است.
وی گفت: میتوان با چند قیاس ساده دربارهی این موضوع نظر داد: بررسی سال به سال رشد قیمت کتاب به رشد اعتبار تخصیصداده شده به ازای هر نفر استفادهکننده طی طرحهای فصلی یا در سطحی کلانتر رشد قیمت کتاب به رشد رسمی درآمدها. من فکر میکنم در هر دو قیاس رشد قیمت کتاب از هر کدام از دو شاخص دیگر بیشتر بوده است. با این همه تخصیص یارانه در نمایشگاههای مجازی، پرت کمتری دارد، هدفمندتر است و با فساد بسیار کمتری همراه است.
سرامی خاطرنشان کرد: در وضعیت فعلی بهترین کاری که وزارت ارشاد میتواند انجام دهد کنترل و تحدید اثر تورم بر تولید کتاب است. باید اثر تورم بر تولید کتاب بهعنوان کالایی فرهنگی کم شود و مهمترین کار برای رسیدن به این هدف معقول کردن قیمت نهادههای تولید است.
وی اضافه کرد: الان کتاب بسیار گران تولید میشود و این برای تولیدکننده، تولید را بسیار سخت کرده. کار تولید در وضعیت کنونی نفدینگی بسیار بالایی طلب میکند. از سویی دیگر یارانهها نمیتوانند این قیمت بالا را در جهت تأمین منافع خریدار پوشش دهند.